90 Yilin En Kötüsü

Dünyada ekonomik büyüme oranlari kriz öncesi seviyelere yaklassa da isçi ücretlerinde artislar sinirli kaldi. Dünyanin en büyük ekonomisi ABD’de de Türkiye’de de isçiler büyümeden çok az pay alirken, esitsizlikler giderek derinlesiyor. ABD’de S&P 500 endeksinde hisse senetleri 10 yil öncesine göre yüzde 231 oraninda degerlenirken, bu süreçte gayri safi yurtiçi hasila (GSYH) artisi yüzde 38 oldu. Bu süreçte ortalama saatlik isçi ücretlerindeki artis ise yüzde 21’de kaldi.

Washington merkezli Ekonomik Politika Enstitüsü’nün (EPI) çalismasina göre, 2015 yili itibariyla ABD’de en zengin yüzde 1’lik kesiminin yillik ortalama geliri, nüfusun geri kalan yüzde 99’luk kisminin ortalama gelirinin tam 26.3 katina ulasti. 2013’te bu rakam 25.3 katti. New York’ta bu rakam 44.3 kat oldu. En zengin yüzde 1’lik kesimin yillik ortalama hane geliri 421 bin 926 dolar olurken, söz konusu yüzde 1’lik kesimin tüm gelirden aldigi pay yüzde 22’yi geçti. Bu oran, 1928’de Büyük Buhran’dan bir yil önceki yüzde 23.9’luk zirve sonrasindaki en yüksek rakam olarak kayitlara geçti. 2008’de ABD’de baslayan ve tüm dünyaya yayilan finansal kriz de esitsizlikleri artirdi. ABD’deki 50 eyaletin 43’ünde 2009-2015 yillari arasinda nüfusun yüzde en zengin 1’inin geliri, yüzde 99’un gelirinden daha hizli artti. Esitsizligin çarpici bir örnegi geçen hafta basina yansidi ve e-ticaret devi Amazon’un patronu Jeff Bezos’un serveti 150 milyar dolari geçti.

Sendika kazandiriyor

EPI, sendikali isçi oranindaki azalmanin esitsizlikleri artirdigina vurgu yapildi ve 1950’ler yaklasik yüzde 35 olan sendikali isçi oraninin yüzde 11’e geriledigi belirtildi. Kurum ayrica, sendikali isçilerin, kendileriyle ayni sektörde çalisan ve benzer kidem ile egitime sahip isçilerden ortalama yüzde 13.2 daha fazla kazandigini ortaya koydu.