Yoksulluk tablosu çok daha aci
TÜIK’E INANMA, TÜIK’SIZ KALMA
TÜIK rakamlari tersini söylese de memleketin yoksulluk tablosu çok agir. Bu tablonun TÜIK verilerine yansimamasinin sebebi ise TÜIK’in yoksulluk ve gelir dagilimi hesaplarinda gizledikleri...
TÜIK’in geçtigimiz günlerde açiklanan Gelir ve Yasam Kosullari Arastirmasina göre; 2012 yilinda nüfusun en zengin yüzde 10’luk kesiminin geliri en yoksul yüzde 10’un gelirinin 12 kati... Evet, bu rakam çarpici... Ama gerçek tablo, gerçek gelir adaletsizligi çok daha yüksek...
PATRONUN BEYANI
TÜIK arastirmayi gelir beyanina göre yapiyor. Buna ayrica deginecegiz. Iste bu beyanlara göre; elde edilen veriler en yüksekten en düsüge dogru siralaniyor. Gelir olarak degil sira olarak ortadakinin gelirine “medyan gelir” deniyor. Iste yoksulluk hesabi da bu medyan gelir baz alinarak yapiliyor. TÜIK’in hesaplamalarina göre, 2012 yilinda kisi basina medyan gelir yillik 9 bin 30, aylik ise 752 lira...
Yoksulluk hesabi bu medyan gelirin yüzde 50, yüzde 60 ya da yüzde 70’i alinarak hesaplaniyor. Hesabi medyan gelirin yüzde 50’si (aylik 376 lira) üzerinden yaptigimizda nüfusun sadece yüzde 16.3’ü, yani yaklasik 12 milyon kisi yoksulluk sinirinin altinda kaliyor. Medyan gelirin yüzde 70’i (aylik 527 TL) baz alindiginda ise yoksul sayisi 22 milyonu civarinda olup, orani yüzde 30’a variyor.
Iste AKP’nin yoksulluk oraniyla övündügü rakam medyan gelirin yüzde 50’si alinarak hesaplanan verilerdir. Bu hesaba göre; toplumun yüzde 16.3’ü yoksul, kalan yüzde 83,7’si yoksulluk sinirinin üstünde. Yani aylik 376 liradan daha fazla geliriniz varsa, örnegin 380 lira ise yoksul degilsiniz. Istanbul’da uygun bir kiradir 600 lira... Fena degildir. Siz 380 lira gelirle, kirayi bile karsilayamayabilirsiniz... Buna ragmen, AKP’nin ‘zengin’ olmasa bile yoksulluk sinirini asmayi basarmis ‘keyfi yerinde’, Basbakan’in açikladigi ekonomik ‘mucize’ ve ‘atilim’lardan ‘mutlu’ orta sinifi üyesi oluyorsunuz. Kirayi ödeyebiliyor musunuz? 380 lira ile nasil geçiniyorsunuz? Kimin umurunda... Kabul edin, artik siz yoksul degilsiniz!
ZENGIN BEYAN EDER MI HIÇ?
TÜIK gelir dagilimi hesaplamasindaki diger bir yanlisliga Ekonomist Mustafa Sönmez yillardir isaret ediyor. Arastirma beyana dayaniyor ve bu yöntem dogru degil. Patronlarin, zenginlerin yani nüfusun varlikli bölümünün beyan ettikleri gelirler, gerçegin çok altinda. Nereden mi belli? Türkiye’nin 2012 milli geliri 1.4 trilyon TL. Gelir arastirmasindaki toplam gelir ise 880 milyar TL... Yani 560 milyar dolar fark var. Arastirmadaki rakamdan yüzde 65 sapma var. Neden eksik... Çünkü beyan edilmemis... Isçi-memurun beyan etmeme sansi yok. Bordrolu... Garibim, zaten vergisi, daha ücretin yüzünü görmeden kesiliyor. Gizleyemez. Ama bin türlü vergi oyunlarini bilen ‘kurt’larin gelirlerini gerçek beyan etmeleri beklenemez. Öyle de oluyor. Böylece zenginlerin gerçek zenginligi ortaya çikmiyor. Yoksul zengin esitsizligi de 12 kat deniliyor. Az mi? Degil... Ama gerçek rakamlar çok daha yüksek...
GERÇEK YOKSULLUK BURADA
Arastirmanin yoksullugu gösteren gerçek verileri ise baska. Burada ortalama/medyan gibi hesap oyunlari yapilamiyor çünkü. Buna göre; nüfusun yüzde 40.6’si konutunda “sizdiran çati, nemli duvarlar, çürümüs pencere çerçevesi vb.” sorunlar oldugunu, yüzde 46.6’si oturdugu konutta “izolasyondan dolayi isinma sorunu” yasadigini ifade etti. Yüzde 61.3’ü hanesinin taksit ödemeleri ve borçlari (konut alimi ve konut masraflari disinda) oldugunu beyan etti. Yüzde 85.9’u “evden uzakta bir haftalik tatili”, yüzde 61.8’i “beklenmedik harcamalarini” ve yüzde 78.8’i “yipranmis ve eskimis mobilyalarini yenileme ihtiyacini” ekonomik nedenlerle karsilayamadigini söyledi. Ciddi finansal sikintiyla karsi karsiya olan nüfusun orani olarak tanimlanan ve belirlenmis 9 maddeden en az 4 tanesini karsilayamama ya da mahrum olma durumunu tanimlayan “maddi yoksunluk” yüzde 59.2 oldu. Özetle, gerçek yoksulluk, en az yüzde 60’tir...
BÖLGESEL ESITSIZLIK
TÜIK Diyarbakir Bölge Müdürlügü’nün, 2009-2010 yilina iliskin “Bölgesel Gayrisafi Katma Deger” istatistikleri de gelir dagiliminda bölgesel esitsizligi bir kez daha gözler önüne seriyor. 2010 yilinda bölgenin kisi basi gayri safi katma degeri, Türkiye ortalamasinin çok altinda kaldi. Türkiye’de kisi basi gayri safi katma deger 13 bin 406 TL olarak hesaplandi. Van, Mus, Bitlis ve Hakkâri bölgesi 5 bin 575 lira katma degeri ile 26 bölge arasinda son sirada yer aldi. Agri, Kars, Igdir ve Ardahan bölgesi 5 bin 26 lira ile 25’inci, Sanliurfa ve Diyarbakir bölgesi 5 bin 220 lira ile 24’üncü, Mardin, Batman, Sirnak ve Siirt bölgesi 5 bin 482 lira ile 23’üncü, Gaziantep, Adiyaman ve Kilis bölgesi 6 bin 63 ile 22’nci, Malatya, Elazig,Bingöl ve Tunceli 7 bin 584 lira ile 20’inci, Erzurum, Erzincan ve Bayburt bölgesi 7 bin 707 lira ile 19’uncu sirada yer aldi. (Istanbul/EVRENSEL) Arif Kosar